Το σπίτι του Παπαδιαμάντη

Το σπίτι που γεννήθηκε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στις 4 Μαρτίου του 1851 δεν υπάρχει σήμερα. Πουλήθηκε και οι αγοραστές του το κατεδάφισαν. Ο Παπαδιαμάντης μεγάλωσε και πέθανε στο καινούριο σπίτι που έχτισε ο πατέρας του το 1860, όπως αναφέρει η εντοιχισμένη επιγραφή σε έναν τοίχο του.

Αυτό το σπίτι βρίσκεται 100 περίπου μέτρα μέσα από την ανατολική παραλία της πόλης, σε ένα στενό δρόμο που είναι αδιέξοδος, θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι πάροδος της σημερινής οδού Παπαδιαμάντη.

Είναι δίπατο, με ανώγι και το κατώγι του. Το κατώγι του είναι ένας άβερτος χώρος με ένα πηγάδι στη μέση. Το ανώγι αποτελείται από τρία δωμάτια και μία στενόμακρη είσοδο που οδηγεί στα τρία δωμάτια.

Αριστερά, καθώς μπαίνουμε είναι το χειμωνιάτικο δωμάτιο με το ιστορικό τζάκι του. Εκεί πέρασε τις επιθανάτιες στιγμές του ο μεγάλος ένοικος του σπιτιού.

Πάνω στο τζάκι υπήρχαν δύο ραφάκια με τις κούπες και τα φλυτζάνια του σπιτιού.

Το μικρότερο προς τα δεξιά δωμάτιο ήταν στην αρχή παπαδικό. Εκεί ο παπάς Αδαμάντιος, ο πατέρας του Αλέξανδρου, είχε τα βιβλία και τα άμφιά του. Αργότερα, το πήρε ο Αλέξανδρος και το έκανε γραφείο και υπνοδωματιό του. Ήταν σωστό κελλί μοναστηριού με ένα παράθυρο, ένα χωνευτό ντουλαπάκι στον τοίχο και το στενό κρεβάτι του. Απέναντι ακριβώς από την είσοδο βρίσκεται η σάλα του σπιτιού με μοναδική πολυτέλεια ένα χρωματιστό ρόμβο στο ταβάνι.

Το σπίτι είναι ένα γενικά απλό, λιτό και απέριττο νησιώτικο σπίτι. Σήμερα η παλιά είσοδος του σπιτιού που ήταν προς τη Δυτική πλευρά είναι κλεισμένη πια. Η είσοδος του σπιτιού έχει μεταφερθεί στην Ανατολική πλευρά, όπου οι επισκέπτες ανεβαίνουν στο σπίτι-μουσείο από μια εξωτερική ξύλινη σκάλα.